Online shoppen kan een verborgen prijs met zich meebrengen: een op de drie geretourneerde kledingstukken belandt op de vuilnisbelt. Dit blijkt uit een studie uitgevoerd door onze eigen Sustainable Family expert Tom Duhoux. Al hebben wij er verder niets mee te maken hoor 😉 En Tom deed dit uiteraard niet alleen. Het was het Europees Milieuagentschap dat de opdracht gaf aan VITO, een onderzoeksbureau waar Tom werkt als expert circulaire economie.. Zij concludeerden dus dat er duidelijk een keerzijde aan de medaille is van het online kleding shoppen. Hier vertel ik je meer over in dit artikel. 

Inhoudstafel

• Waarom wordt kledij zomaar weggegooid?
• Waarom wordt overstock niet gerecycleerd?
• Wat is de milieu-impact?
• Hoe kunnen we dit probleem oplossen?

Het rapport schat dat ongeveer 20% van de kledij en 30% van het schoeisel dat online wordt aangekocht in de EU wordt teruggestuurd. Van deze teruggestuurde producten wordt uiteindelijk gemiddeld een derde zomaar vernietigd. 

Waarom worden die kleren zomaar weggegooid?

Wel, simpelweg omdat het goedkoper is om kledij te vernietigen dan om ze opnieuw te verwerken. Ik leg het even uit. Die kledingstukken worden in lageloonlanden gemaakt, waarbij de productiekosten laag gehouden worden om op die manier zoveel mogelijk winst te kunnen maken. Die kleren worden dan verkocht in Europa. Als ze dan teruggestuurd worden, kost het meer om de kledingstukken een voor een na te kijken en opnieuw in te pakken, dan wat de productiekost van dat artikel was. Daarom wordt hier dus ook geen tijd en moeite in gestoken.

Jammer genoeg blijft het probleem niet bij geretourneerde kledij. Jaarlijks wordt er 4-9% van al het onverkochte textiel in Europa vernietigd, wat goed is voor zo’n 264.000 tot 594.000 ton aan kledij. Dit noemt men de overstock. Dat zijn producten die gemaakt worden, maar nooit uit het magazijn zijn geraakt en dus nooit verkocht of gebruikt zijn. Ook deze worden zomaar vernietigd.

Waarom wordt die overstock dan niet gewoon gerecycleerd?

In de studie werd recyclage ook beschouwd als vernietiging omdat ze ervan uit gaan dat deze producten wel gemaakt zijn, maar nooit gebruikt zijn waarvoor ze gemaakt zijn. ‘Je kan die stoffen toch makkelijk hergebruiken’, kan je wel denken, maar jammer genoeg is het niet zo eenvoudig. Uiteraard is recycling een betere manier om kledij te verwerken dan ze te verbranden, maar vandaag de dag is dat ook niet meer zo gemakkelijk omdat de meeste kleren simpelweg niet ontworpen zijn om goed gerecycled te kunnen worden. Ze zijn gemaakt van verschillende soorten materialen door elkaar, bijvoorbeeld katoen en polyester, er zitten figuurtjes op, of pads in enzovoort. Deze dingen maken het moeilijk om de materialen te recyclen, met als gevolg dat ze dus eerder verbrand worden dan effectief gerecycled.  

Wat dan met de impact op het milieu?

De exacte milieukost is moeilijk te berekenen. “Dan zou je moeten weten over welke items het exact gaat, waar die zijn geproduceerd en onder welke omstandigheden. Die details kennen we niet, maar we kunnen wel een inschatting maken”, zegt Tom Duhoux, expert op ons platform en een van de onderzoekers die zich bezighield met de impact van onverkocht textiel. En die inschatting is niet de minste. Het gaat om een 5,6 miljoen ton CO2, uitgaande van de bovengrens van 9% aan vernietigd textiel. Dit komt overeen met de milieu-impact van 1 miljoen benzinewagens. Jawel, 1 miljoen benzinewagens. 

Ik hoor je al zeggen ‘hoe kunnen we dit probleem oplossen?’

Wel, Europa heeft plannen om een verbod in te voeren op de vernietiging van textiel tegen 2026. Dit is een poging om overproductie tegen te gaan en de negatieve spiraal van verspilling te doorbreken. Er wordt te veel geproduceerd in te slechte omstandigheden en die kledij wordt dan te kort gedragen en veel te snel afgedankt op een slechte manier. En ja, dit verbod kan betekenen dat kledij duurder wordt, maar duurdere kledij gaat ook gepaard met betere kwaliteit. Er komt namelijk ook een nieuwe ecodesignrichtlijn om textiel beter te ontwerpen en te produceren, dus, met betere materialen waardoor je ze langer gaat kunnen dragen. Als je dan de draagkost per draagbeurt zou berekenen, kom je waarschijnlijk goedkoper uit dan als je een goedkoop kledingstuk zou kopen dat je slechts 1-2 keer draagt.

En niet alleen consumenten, maar ook bedrijven kunnen hun steentje bijdragen om het aantal retourzendingen en onverkochte artikelen te verminderen, zoals:

1. zorgen voor een duidelijke omschrijving van het product en maatadvies om de retourzending te voorkomen
2. beperken van de periode waarin een product teruggestuurd kan worden of de klanten bewust maken van de impact van retourzendingen om het aantal te verminderen
3. de verwachtingen en voorraadbeheer verbeteren om overproductie te voorkomen

Dus, voordat je die impulsieve online aankoop doet, denk eerst eens goed na of je dit kledingstuk écht nodig hebt en wees je bewust van de impact van een retourzending. Alleen zo kunnen we samen werken aan een duurzame mode-industrie.