De Nederlandse stad Haarlem wil reclame voor vlees verbieden in het openbaar. Dit wil zeggen dat er geen vleesreclame meer te zien zal zijn in de gemeente op bushokjes, reclameborden of -zuilen. Waarom? Omdat vlees een grote impact heeft op het klimaat. Haarlem, dat ongeveer 160.000 inwoners telt, zou de eerste stad ter wereld worden met zo’n verbod. Het zou ingaan in 2024, maar of het juridisch haalbaar is, moet nog blijken. 

Op voorstel van GroenLinks wil de stad Haarlem reclame voor vlees verbieden, dit behoort tot één van de maatregelen om de consumptie en de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Raadslid Ziggy Klazes van GroenLinks stelde voor om reclame voor vlees op het openbaar vervoer, bushokjes en reclamezuilen niet langer meer toe te laten. “Haarlem heeft al een klimaatcrisis uitgeroepen en dan kan de stad niet tegelijkertijd vleesverbruik promoten”, vindt ze. 

Bij de productie van vlees komen grote hoeveelheden broeikasgassen vrij, die daardoor een belangrijke rol spelen in de klimaatverandering. Naar schatting 14 procent van de wereldwijde uitstoot van door de mens veroorzaakte broeikasgassen komt op rekening van de veeteelt, zegt een rapport van de FAO, de voedselorganisatie van de VN. 

Het verbod kan pas ten vroegste in 2024 ingaan, omdat de bestaande contracten met de exploitanten van bushokjes en dergelijke nog lopen. Als het er komt, want de vraag is of zo’n verbod juridisch haalbaar is. Klazes gelooft alvast van wel. “Tabaksreclame is verboden vanwege de volksgezondheid, maar producten uit de bio-industrie hebben door de klimaatverandering ook een effect op ons allemaal”, zegt ze aan de krant van het Haarlemse Dagblad. 

Er wordt geklaagd 

De vleessector klaagt dat de gemeente “te ver gaat om mensen te vertellen wat het beste voor hen is.” Maar, volgens recente studies is de mondiale voedselproductie verantwoordelijk voor een derde van de uitstoot van broeikasgassen op aarde. En het gebruik van dieren voor vlees, veroorzaakt tweemaal zoveel vervuiling als de productie van plantaardig voedsel. 

Allerlei slagers en frituren schoten de laatste dagen ook in paniek, maar dat hoeft niet. Klazes legt uit dat het ten eerste niet gaat om een verbod op reclame voor al het vlees. Alleen omstreden vlees uit de bio-industrie als plofkippen komt in aanmerking. Bovendien zou het alleen om een verbod op deze reclames zijn in de tientallen bushokjes etc, waar de gemeente ruimte verhuurt. Dus niet voor ondernemers in de stad als slagers of patatzaken. 

Enkele Haarlemse partijen, zoals BVNL en Trots Haarlem, vinden het verbod “betuttelend en gevaarlijk”. “Het is een aantasting van vrij ondernemerschap en slecht voor de economie”, zegt Wybren van Haga van BVNL, die daarmee op dezelfde lijn zit van de vleessector. 

Ziggy Klazes: “Het gaat ons niet om wat mensen in hun eigen keuken bakken en braden. Als mensen vlees willen blijven eten, prima. Maar we kunnen mensen niet vertellen dat er een klimaatcrisis is en ze wel blijven aanmoedigen om producten te kopen die deel zijn van de oorzaak. Natuurlijk zijn er veel mensen die het besluit schandalig en betuttelend vinden, maar er zijn ook veel mensen die het prima vinden. Als het landelijk wordt opgepakt, zou dat alleen maar heel mooi zijn. Er zijn veel fracties van GroenLinks die het een goed idee vinden en het willen proberen”. 

Behlave reclames voor vlees, zijn er straks ook geen reclames meer te zien voor fossiele vervuiling zoals vliegreizen. Het verbod is gevolg van een GroenLinksmotie die eind 2021 al in de Haarlemse gemeenteraad werd aangenomen. Amsterdam, Leiden en Den Haag besloten eerder al om reclames voor vliegtuigreizen, benzineauto’s en de fossiele industrie te weren. GroenLinks-gemeenteraadslid Ziggy Klazes stelde voor Haarlem ook zo’n motie op, en besloot ook vleesreclames mee te nemen. “Die zijn net zo schadelijk voor het klimaat.” 

Bronnen: Het Laatste Nieuws, NOS Nieuws, VRT NWS