Ellen en Nikolas vormen samen met hun zoontjes Arthur en Jules ‘Sustainable Family’. Met veel passie en heel wat gezonde nieuwsgierigheid gaan zij elke dag opnieuw op zoek naar antwoorden over duurzaamheid in de breedste zin van het woord. Die antwoorden toveren ze met veel plezier om naar bondig en helder advies voor iedereen die een stap(je) wil zetten naar een bewuster leven. Hun doel: mensen inspireren om zelf ook op ontdekking te gaan in de wondere wereld van duurzaamheid.

Hoe heeft duurzaamheid jullie leven veranderd?

Nikolas – Duurzaam leven brengt je eerst en vooral een enorme rijkdom. Je leert voortdurend nieuwe dingen.

Ellen – Nieuwe producten, nieuwe bedrijven, nieuwe materialen, … Dat is ook de manier waarop wij duurzaamheid benaderen – kijk naar de oplossingen en de mogelijkheden in plaats van naar wat je zogezegd niet meer zou mogen.

Wat betekent ‘Sustainable Family’ nu echt voor jullie?

Nikolas – Er is zoveel om over te vertellen, maar onze belangrijkste missie is om zoveel mogelijk mensen te laten ervaren hoe duurzaamheid op allerlei vlakken een verrijking kan zijn in hun leven. Alle aspecten van duurzaamheid zijn met elkaar verbonden en daarom kiezen we er ook bewust voor om al die onderdelen van een mensenleven aan bod te laten komen.

Wij hebben van duurzaamheid ons werk gemaakt, maar natuurlijk heeft niet iedereen tijd om daarmee voortdurend bezig te zijn. Er zijn ook zoveel dingen om rekening mee te houden. Neem nu voeding, bijvoorbeeld. We krijgen wel eens de opmerking dat mensen graag vaker plantaardig zouden willen eten, maar dat het hen stoort dat veel veggieburgers enzovoort in zoveel plastic verpakt zijn. Wij hebben ondertussen echter geleerd dat de verpakking maar een heel klein percentage uitmaakt van de totale impact van een product. Veel belangrijker is wát je eet, eerder dan waar het vandaan komt of hoe het verpakt is, want de aard van het product zelf bepaalt wel tot 90 à 95 procent hoe groot de ecologische voetafdruk ervan is. Je kan dus sowieso altijd beter kiezen voor een plantaardige burger dan voor vlees. Dat is het soort dingen die wij mensen willen bijbrengen.

Je zal ons ook niet zomaar elk cliché over duurzaamheid horen verkondigen. Zo kiezen wij zeker niet altijd voor verpakkingsvrij, omdat we weten dat voedingsverspilling echt een gigantische uitdaging is. 40% van alle voeding ter wereld wordt weggegooid, waanzinnig.

Die complexiteit kan mensen ontmoedigen wanneer ze geen idee hebben hoe ze met duurzaamheid aan de slag moeten of hoe ze al die dingen zouden moeten weten. Wij willen mensen daarmee heel graag helpen. Als wij iets uitpluizen, dan steken wij daar vaak héél veel tijd in en vertalen we dat met veel plezier naar een beknopt en eenvoudig filmpje van een paar minuten, om andere mensen de tijd en de frustratie te besparen.

Ellen – Inderdaad, het is onze passie om al die dingen te onderzoeken en te weten en dan zou het toch wel te gek zijn dat we al die conclusies voor onszelf houden?

Kunnen jullie een voorbeeld geven van iets dat voor jullie beter is geworden dan jullie hadden verwacht toen jullie aan dit avontuur begonnen?

Nikolas – Alles! (lacht)

Ellen – Er zijn zoveel voorbeelden. Neem nu kledij. Ik kocht vroeger heel veel kleren. Echt héél veel. Ik ging naar alle grote winkelketens en elke week kocht ik wel iets. Op het moment dat ik echter meer ben gaan lezen over de mode-industrie, over de impact ervan op het klimaat, maar bijvoorbeeld ook over de werkomstandigheden van de arbeiders, heb ik toch stilaan geleerd om kledij anders te benaderen. Nu vind ik het fantastisch om te gaan snuisteren in tweedehandswinkels. Die zijn gelukkig stilaan af van hun stoffige imago en ik heb er al zo vaak topstuks gekocht. Dat geeft een driedubbel fijn gevoel: ik heb een mooi nieuw stuk (en ik ben vaak nog de enige die ermee rondloopt), ik heb bewust nagedacht over mijn aankoop en ik geef een product een tweede leven. Een zalig gevoel, beter dan het kortstondige blije gevoel als je voortdurend nieuwe stuks koopt.

Nikolas – Een ander voorbeeld: reizen. Je hoeft niet ver weg te gaan om een vakantiegevoel te creëren. Op sociale media heerst nog altijd het idee dat je een verre vlucht moet nemen om op reis te kunnen zijn. Wij zijn vorige zomer echter op fietsvakantie geweest naar Nederland en dat was onze mooiste reis tot nu. Een gevoel van ontspanning en vakantie staat helemaal los van de afstand die je hebt afgelegd. Niets moet. Zalig!

Ellen – Die vakantie in Nederland was echt mijn zotste belevenis ooit en ik heb vroeger nochtans heel veel van de wereld gezien. Zo mooi en onverwacht!

Jullie hebben dus niet het gevoel dat jullie offers hebben moeten brengen?

Nikolas – Neen, wij leren voortdurend fantastische nieuwe dingen kennen. Voeding is voor ons persoonlijk onze grootste passie en daar geldt dat vast en zeker ook. Vanaf het moment dat je begint te begrijpen hoe de voedingsindustrie werkt en hoe groot de impact van dierlijke voeding is, ga je je al snel openstellen voor meer plantaardige voeding. Als je dan, zelfs al is het maar af en toe, experimenteert met vegetarische of veganistische producten en recepten, dan gaat er een hele nieuwe wereld voor je open.

Vanwaar die passie voor plantaardige voeding?

Nikolas – Wie bewust omgaat met voeding, wordt zich al snel bewust van de nadelige gevolgen van sommige soorten voeding voor zijn of haar lichaam. Wist je bijvoorbeeld dat 65 à 70% van de hele wereldbevolking op een of andere manier lactose-intolerant is? Ongelooflijk toch? We leven in een maatschappij en automatisch nemen we haar gewoontes over, maar dat betekent niet dat die gewoontes ook noodzakelijk zijn. Zo zijn er binnen het thema duurzaamheid veel zaken die helemaal niet zo logisch zijn als we misschien lang gedacht hebben.

Er zijn bijvoorbeeld een heleboel kwaaltjes waarbij medicatie kan helpen, maar waarbij ook voeding een reuzegrote impact kan hebben. Ik had vroeger zelf heel veel last van een verstopte neus en van uitslag en ik had al de diagnose van huisstofmijtallergie en psoriasis gekregen, maar op het moment dat ik stopte met zuivelproducten te consumeren, was ik binnen de twee weken van mijn verstopte neus en mijn uitslag verlost.

Ellen – Voor mij geldt een gelijkaardig verhaal. Een aantal jaar geleden kreeg ik een hevige verkoudheid die uiteindelijk evolueerde tot de zwaarste vorm van astma. Ik kon op den duur zelfs niet meer gaan werken en ik moest cortisonepuffers gebruiken – de meest deprimerende periode uit mijn leven. Ik at toen al wel vegetarisch, maar ik at ook nog veel yoghurt en kaas en koekjes met koeboter, superlekker. (lacht) Toen ben ik ook al begonnen die dingen te laten en twee maanden later heb ik mijn puffers voorgoed kunnen opbergen.

Nikolas – Het vreemde is dat dat eigenlijk geweten is. Er bestaat wetenschappelijke consensus over het feit dat koemelk voor veel van die dingen slecht kan zijn en toch weten maar heel weinig mensen dat.

Ellen – Wij willen absoluut niet beweren dat we geen dokters of geen medicijnen nodig hebben, maar we vragen ons wel af hoeveel mensen we gezond zouden kunnen maken gewoon door meer op onze voeding te letten. Het zou mooi zijn als bewust eten en geneeskunde wat meer hand in hand zouden gaan.

Vandaar ook jullie holistische benadering?

Nikolas – Inderdaad! Holisme wordt door veel mensen nog gezien als een stoffige of zweverige term, maar in feite betekent holisme gewoon dat je gezondheid bekijkt in al haar aspecten. Dus niet alleen naar voeding of alleen naar medicatie, maar naar al die én nog veel andere dingen. Het gaat over bewust omgaan met alle factoren die een invloed kunnen hebben op onze gezondheid.

Gezondheid, maar ook duurzaamheid in het algemeen gaat ook over je fysieke en mentale gezondheid. Wij denken namelijk niet dat je de wereld kan verbeteren als je niet eerst goed voor jezelf zorgt. Daarom hechten wij bijvoorbeeld ook heel veel belang aan beweging.

Ellen – Ik heb ook een opleiding tot yogadocente gevolgd, omdat ik me echt wilde verdiepen in de voordelen van beweging en bewustzijn over je lichaam. Ik geef mijn lessen, nu natuurlijk verplicht, online op ons platform, maar we zijn echt heel blij dat we met die sessies honderden mensen kunnen helpen met beweging en bewustwording. Dat begint met simpelweg even stilstaan en ‘intunen’: “hoe voel ik mij vandaag?” Met gewoon bewust voelen of je ergens spanning of druk voelt, voelen welke energie je voelt die dag. De verbondenheid die onze yogasessies creëren, verbazen me trouwens nog altijd. Honderden mensen volgen de lessen online en hoe raar het ook klinkt, wij voelen met z’n allen die connectie. We krijgen vaak de reactie van mensen dat het voelt alsof ze bij mij in de woonkamer staan.

Wat doen heel veel mensen ‘s ochtends? Ze duwen hun wekker af, staan op en kijken meteen op hun smartphone. Vaak krijgen ze dan al slecht nieuws over wat er allemaal aan de hand is in de wereld en zo komt de stress er al meteen in. Dan is het douchen en daarna misschien nog snel iets eten, terwijl ze hun smartphone alweer in hun hand hebben. Zo komen ze op hun werk aan zonder ook maar een moment te hebben genomen om zich af te vragen hoe het met hen gaat die dag. Pas op het moment dat je bij die vraag stilstaat en je met overtuiging goed voor jezelf begint te zorgen, kan je met liefde en overtuiging zorgen voor anderen.

Veel mensen denken ook: “ik ben moe, dus ik ga rusten”, maar het omgekeerde werkt vaak beter: “ik ben moe, dus ik ga wat beweging nemen vandaag”. Beweging verhoogt net je energie en je alertheid. Op het moment dat je je ervan bewust wordt dat je toch een bepaalde controle hebt over hoe je je voelt, wordt het echt interessant. Het idee dat je je gevoel zelf in handen kan nemen en ervoor kan gaan, is echt zalig.

Natuurlijk, iedereen heeft wel eens een mindere dag. Ook wij, wij zijn helemaal niet perfect hoor, maar wij hebben wel de tools om een negatief gevoel om te buigen naar iets positiefs en dat is heel krachtig.

Hoe verloopt duurzaam leven met jullie zoontjes?

Ellen – Onze jongens zijn altijd al opgevoed rond duurzaamheid, dus zij zijn dat gewend. Anderzijds, ze worden vaak uitgenodigd op verjaardagsfeestjes waar ze al wel eens frietjes met frikandel of koekjes met boter voorgeschoteld krijgen. Dat vinden we ook geen enkel probleem. We gaan ervan uit dat ze thuis al plantaardig eten en dat die paar keer per jaar dierlijke voeding eten helemaal niet erg hoeft te zijn. Toch merken we wel dat veel meer ouders ons vooraf verwittigen dat er bijvoorbeeld hotdogs zullen zijn, of zelfs voorstellen om onze plantaardige snacks mee te geven. Dat is echt een fantastisch gevoel. Zeker omdat dat ook andere kinderen aanzet om ook eens te proeven waardoor je weer iets in gang zet.

Nikolas – Arthur en Jules weten ook waarom wij geen vlees eten. Alle kinderen leren als kleutertjes de naam van alle dieren, welke geluiden ze maken, enzovoort. Op een bepaald moment leren ze ook vlees te eten en door de manier waarop onze voedingsindustrie is ingericht, zien ze vaak de link niet meer tussen die dieren en het vlees dat op hun bord belandt. Wij krijgen soms de vraag of de jongens het niet raar vinden om geen dierlijke producten te eten, maar wij vinden dat helemaal niet vreemd. Het is heel makkelijk om aan een kind uit te leggen dat we dieren niet willen opeten. Het is misschien net het tegenovergestelde dat wel bizar is: op de kinderboerderij naar de kippen gaan kijken om daarna in de supermarkt een kipfilet op te halen, maar zoals inderdaad al gezegd: een paar keer per jaar toch vlees eten, zal het verschil niet maken hoor. Opeten wat er is, is beter dan iets in de vuilnisbak gooien.

Ellen – In het begin ervaarden we af en toe wel dat er bepaalde vooroordelen heersten, maar als je in gesprek gaat met mensen en hen uitlegt waarom je bepaalde keuzes maakt, verdwijnen die snel. Mensen zijn veel meevoelender dan je misschien zou denken. Het hangt er natuurlijk ook van af op welke manier je dat gesprek aangaat. Als je van bij het begin duidelijk maakt dat je mild en flexibel bent, zowel voor jezelf als voor anderen, dan is er heel veel mogelijk.

Zijn jullie gelukkiger dan vroeger?

Nikolas – We gaan er dieper op in in ons traject persoonlijke ontwikkeling, maar een heel fijne en tegelijk veelzeggende oefening is een week lang uur per uur noteren wat je allemaal doet en naderhand in groen aangeven welke van die dingen je energie geven en in rood welke je energie opvreten. Ook al hebben ook wij wel eens het gevoel dat het allemaal eventjes heel veel is, toch kunnen wij zelf alleszins zeggen dat we nu véél meer groen op ons schema hebben staan dan vroeger.

Waar je je ook bevindt in je persoonlijke ontwikkeling, er zijn altijd wel stappen die je nog wil zetten. Een van de belangrijkste dingen die je kan leren is blij te zijn met wat je al hebt, maar je bent natuurlijk nooit klaar. Het is een kwestie van evenwicht zoeken.

Ellen –Veel mensen blijven streven naar dat ultieme gevoel van geluk, maar ze geraken er nooit, want hoever je ook gaat, het lijkt altijd net iets verder te liggen. Nochtans, als je elke dag goed luistert naar jezelf en bijvoorbeeld drie dingen opsomt waarvoor je dankbaar bent, dan besef je waarschijnlijk al snel dat de weg die je aan het afleggen bent wel eens je geluk zou kunnen zijn.

Zal jullie werk ooit klaar zijn?

Nikolas – Waarschijnlijk niet, maar het is net leuk dat we kunnen blijven evolueren en dat er altijd nieuwe onderwerpen onderweg zijn. De Engelse term voor duurzaamheid, ‘sustainability’, zegt veel – de ‘ability to sustain’, de mogelijkheid om vol te houden, om verder te blijven doen, zonder jezelf en anderen schade te berokkenen. Dat idee is op zoveel dingen toepasbaar en dat maakt het heel erg interessant. Het beloven mooie tijden te worden!

Joyce Verschueren – Mensen zijn Media

Foto’s: © Annelies Boeykens – Website – Instagram